Jak zostać właścicielem Kolekcji Narodowej?
Zatwierdzone Kolekcje Narodowe
Galeria – postery z Kolekcji Narodowych
Co to są Kolekcje Narodowe?
Ogromne bogactwo roślin, a z drugiej strony ograniczenia obszarowe i ekonomiczne ogrodów botanicznych i arboretów nie pozwalają na gromadzenie pełnych zbiorów roślin, możliwych do uprawy w naszych warunkach klimatycznych. Alternatywnym i najlepszym rozwiązaniem jest w tej sytuacji tworzenie kolekcji specjalistycznych.
Idea Kolekcji Narodowych ma na celu zachowanie i kontynuację istniejących już kolekcji oraz tworzenie nowych, poprzez opracowanie wspólnego programu wspierającego ich zakładanie i rozwój. Motorem powstawania takich kolekcji jest zawsze pasja ludzi, którzy je tworzą. Kolekcja może być wizytówką ogrodu, podnosić jego rangę, być również znakomitym materiałem do edukacji botanicznej. Ma także zmierzać do ochrony i zachowania rzadkich i ginących taksonów, jak i starych, zapomnianych odmian ozdobnych i użytkowych. Ma również w swoich założeniach stymulować tworzenie specjalistycznych i dobrze udokumentowanych kolekcji prowadzonych przez ekspertów w miejsce uniwersalnych zbiorów roślin, które z reguły są słabo zweryfikowane i niepełne. Jednocześnie program ma ułatwić dostęp do danych o tych kolekcjach i do samych kolekcji dla szerokich rzeszy naukowców i innych specjalistów poprzez publikowanie informacji o Kolekcjach Narodowych w wydawnictwach naukowych i Internecie.
Kolekcja Narodowa jest to najbogatsza, odpowiednio udokumentowana, wzorcowo oznaczona i prowadzona przez specjalistów systematyczna kolekcja roślinna, np. kolekcja rodzaju Hosta lub rodzaju Acer, kolekcja starych odmian jabłoni.
Posiadanie Kolekcji Narodowej stanowi wyróżnienie dla właściciela i świadczy o wyjątkowości jego zbiorów w skali kraju. Posiadacze takich kolekcji mają prawo posługiwania się logiem Kolekcji Narodowych.
Jak zostać właścicielem Kolekcji Narodowej?
Pierwszym etapem rejestracji kolekcji jest zebranie podstawowych informacji o kolekcjach od ich opiekunów. Każdy kto uważa, że posiadane przez niego kolekcje roślin mogłyby otrzymać status narodowych, może zgłosić je do programu.
Należy podać następujące dane dotyczące posiadanych zbiorów roślin:
- Nazwa instytucji lub nazwisko osoby będącej właścicielem kolekcji i adres.
- Nazwisko osoby bezpośrednio odpowiedzialnej za prowadzenie kolekcji.
- Proponowana nazwa kolekcji. Kolekcją Narodową może być określona grupa systematyczna roślin ograniczona do rodzaju, a w uzasadnionych przypadkach do rodziny. Mogą to być również grupy bardziej szczegółowe, np. odmiany użytkowe, taksony botaniczne, lub taksony zimotrwałe itp., w obrębie danego gatunku lub rodzaju.
- Lista taksonów wchodzących w skład kolekcji. Należy podać pełne nazwy łacińskie, tj. wraz z autorami taksonów. Należy również podać informację o bibliografii na podstawie której dokonano oznaczeń i przyjęto podział systematyczny. Jeśli chodzi o podział to preferuje się nowe monografie, czeklisty itp. publikacje, jeśli dla danej grupy botanicznej takowe zostały opracowane i są one powszechnie stosowane w świecie botaniki.
- Podstawowe dane proweniencyjne roślin w kolekcji. Należy podać takie dane jak: numer proweniencyjny, rok rozmnożenia, pochodzenie rośliny (od kogo i ewentualny opis stanowiska naturalnego), liczbę egzemplarzy.
- Stopień weryfikacji taksonomicznej. Należy podać informacje o stopniu zweryfikowania prawidłowości oznaczenia taksonów. Jeżeli w kolekcji znajdują się egzemplarze nie zweryfikowane lub wątpliwe, należy zamieścić taką informację.
Zgłoszone propozycje zostaną zweryfikowane przez specjalnie do tego celu powołaną Komisję. W drugim etapie Komisje ocenią na miejscu stan kolekcji, w tym:
- bezpieczeństwo kolekcji (ogrodzenie i zabezpieczenie terenu, uregulowanie spraw własnościowych terenu),
- stan pielęgnacji i kondycja roślin,
- dokładność weryfikacji taksonomicznej roślin (w miarę możliwości),
- dokumentację kolekcji, jej stan i sposób prowadzenia.
Dane można przesyłać w formie elektronicznej na adres arbor@wp.pl lub listownie na adres: Arboretum SGGW w Rogowie, 95-063 Rogów. Preferowaną formą jest jednakże wersja elektroniczna.
Uwaga: od 2015 roku koszty przeprowadzenia przewodu rejestracyjnego Kolekcji Narodowej są pokrywane przez właściciela Kolekcji.
Potwierdzeniem zarejestrowania Kolekcji Narodowej będzie świadectwo rejestracji Kolekcji Narodowej, którego oryginał otrzyma właściciel kolekcji, a także metalowa tablica informacyjna do umieszczenia na terenie kolekcji. Członkowie PTD otrzymają taką tablicę nieodpłatnie.
Zatwierdzone Kolekcje Narodowe
- Kolekcja rodzaju Acer – Arboretum SGGW w Rogowie
- Kolekcja rodzaju Anubias – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja bambusów zimotrwałych – Szkółki Żbikowskie w Pruszkowie
- Kolekcja odmian uprawnych Berberis thunbergii – Szkółka Kurowscy w Końskowoli
- Kolekcja rodziny Bromeliaceae – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Buxus – Arboretum w Wojsławicach filia Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Colchicum – Paweł Kaźmierski, Unieście
- Kolekcja rodzaju Cotoneaster – Ogród Botaniczny UAM w Poznaniu
- Kolekcja rodziny Cyperaceae – Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy
- Kolekcja rodzaju Echinodorus – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Eleutherococcus – Arboretum SGGW w Rogowie
- Kolekcja rodzaju Hedera – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Heuchera – Gabriela Sąkol, Będzin
- Kolekcja rodzaju Hemerocallis – Arboretum w Wojsławicach filia Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja odmian uprawnych Hydrangea paniculata – Szkółka Kurowscy w Końskowoli
- Kolekcja Iris seria Laevigatae – Arboretum Bolestraszyce
- Kolekcja zimotrwałych taksonów rodziny Nymphaeaceae – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodzaju Lavandula – Przystanek Lawenda Magdalena i Hubert Kacprzak. Borowiczki-Pieńki
- Kolekcja rodzaju Miscanthus – Małgorzata i Artur Maj, Ryki
- Kolekcja zielnych odmian uprawnych piwonii – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja rodziny Poaceae – Ogród Botaniczny IHAR w Bydgoszczy
- Kolekcja odmian Rhododendron historycznej rasy łużyckiej (odmiany Seidla) – Arboretum w Wojsławicach filia Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego
- Kolekcja odmian uprawnych róż – Ogród Botaniczny CZRB PAN w Warszawie
- Kolekcja gatunków rodzimych rodzaju Rubus – Ogród Dendrologiczny UP w Poznaniu
- Kolekcja rodzaju Stewartia – Arboretum SGGW w Rogowie